Ukrayna ve Türk halk masallarindaki tipolojik farkliliklar

Abstract

Bu çalışmada; Ukrayna ve Türk halk hikâyelerinin metinlerindeki tipolojik özelliklere yer verilmiştir. Bir halk masalı, herhangi bir kültürün eski bir mirası olarak kabul edilir. İnsanların yaşam koşullarını, geleneklerini, kültürel özelliklerini, folklorunu ve dünyanın mitolojik resmini yansıtır. Yüzyıllar boyunca, bu folklor türü popülaritesini kaybetmemiş ve araştırmacıların dikkatini çekmeye devam etmektedir. Nesilden nesile, her insan canını sıkan sorunları, korkularını, umutlarını ve hayallerini masallara yansıtmıştır. En parlak folklor türlerinden biri olan peri masalı, tipik ulusal ve kültürel unsurlar açısından zengindir. Masalların ulusal tipolojik özellikleri, halkın folklor gelenekleri tarafından belirlenir. Masallar, bu masalların yayıldığı ülkenin hayvan, bitki ve sosyal dünyasını yansıtır. Masal kahramanları, bu masalların var olduğu ülke insanlarının kültürel geleneklerini davranışlarıyla gösterirler. Halk masallarının geleneksel sınıflandırması, her masal türünün kendi sanatsal özelliklerine sahip olduğunu gösterir. Bununla birlikte, araştırmacılar, tüm halk masallarının birçok ortak özelliğini vurgulamaktadırlar. Benzerlikleri, kompozisyon ve kronotop seviyelerinde ortaya çıkar. Bir halk hikâyesi, halk bilimcileri tarafından kaydedilmeden önce ağızdan ağza aktarılır, önemli sayıda masalın daha kolay ezberlenmesi, aynı mecaz ve anlatım araçları, sabit kelime kombinasyonları ve aynı söz dizimleri için anlatıcılar buna göre değiştirilir. Ukrayna ve Türk masallarında bazı türler farklılık göstermektedir. Kompozisyon bağlamında ise, farklı milletlerin halk hikâyeleri de benzerlik göstermektedir. Sistemli bir kompozisyonları var: Başlangıç, ana kısım, bitiş. Ayrıca, hem Ukrayna hem de Türk masalları, özel geleneksel başlangıç ve son formüllerle karakterize edilir. Ukrayna ve Türk halk masallarının sözcüksel-anlamsal bağlamını inceleyerek, bir dizi üslup tekniği ve masal metinlerinin ifade araçları karşılaştırılır. Ukrayna ve Türk masallarında en çok kullanılan sanatsal araçlar belirlenmeye çalışılmıştır. Karşılaştırmalı analiz için, benzer olaylara sahip üç Ukrayna ve üç Türk halk masalı seçilmiştir. Ukrayna masalları: "Cömert Elma Ağacı"; "Tembel Kız" ve "Tuz". Türk (Anadolu) masalları: "Gökten Düşen Üç Elma"; "Tembel Kız" ve "Kıymetli Tuz Masalı". Bu çalışma, Ukrayna ve Türk halk masallarındaki kahraman türlerine odaklanmaktadır. Seçilen metinlerin malzemesi üzerinde tipolojik özelliklerin karşılaştırmalı bir karakterizasyonu yapılmıştır.

In this study are included typological features in the texts of Ukrainian and Turkish folk tales A folk tale is considered an ancient heritage of any culture, it reflects the living conditions of the people, its traditions, cultural features, folklore, and mythological picture of the world. For many centuries in a row, this folklore genre does not lose its popularity and remains the subject of researchers' attention. Any people reflected from generation to generation in fairy tales the problems that bothered them, fears, hopes and dreams. A fairy tale, as one of the brightest folklore types of texts, is rich in typical national and cultural elements. The national typological features of the fairy tale are determined by the folklore traditions of the people. Fairy tales are spread reflects the animal, plant, and social world of the country where these tales are. The heroes of fairy tales demonstrate the cultural traditions of the people of the country where these fairy tales exist by their behavior. Turning to the characterological context of the folk tale, it immediately becomes clear that the image of the hero of the work is always typified, generalized. However, these types are different in Ukrainian and Turkish fairy tales. In the compositional context, folk tales of different nations are also quite similar.